Çatı Çeşitleri Nelerdir?

Çatı Çeşitleri

Çatı çeşitleri nelerdir, kaç tane çatı çeşidi  vardır? Hangi malzemeler kullanılır. Bir çatıyı yapmak için nelere dikkat edilir. Bu ve bunun gibi bir çok soruyu bu blog yazısında değerlendirdik ve çatı çeşitlerini sizler için detaylandırdık.

Soğuk Çatılar

Soğuk çatı, çatı yapısında yalıtımın taşıyıcı sistemin altında bulunduğu bir tasarım tipidir. Bu çatı tipinde, yalıtım malzemesi, çatı kirişleri arasında ve taşıyıcı sistemin altında konumlandırılır. Soğuk çatılar, genellikle daha eski binalarda ve geleneksel yapı tasarımlarında bulunur. Ayrıca, yeni binaların çatı yapımında da kullanılabilmektedir.

Soğuk çatı tasarımının temel özellikleri şunlardır:

Yalıtım Altta:

• Soğuk çatılarda, ısı yalıtımı, taşıyıcı sistem altında, çatı kirişleri arasında bulunur. Bu, çatı boşluğunun soğuk kalmasına ve çatı yüzeyine doğrudan ulaşan soğuk havanın etkilerini azaltmaya yardımcı olur.

Havalandırma:

• Soğuk çatılar genellikle havalandırma boşluğuna sahiptir. Bu boşluk, nemin birikmesini önleyerek çatı yapısının daha dayanıklı olmasına katkı sağlar.

Damlalık ve Saçak:

• Su yalıtımı genellikle çatının yüzeyine uygulanır ve yağmur suyunun akışını sağlamak için damlalıklar ve saçaklar kullanılır.

Soğuk çatı tasarımının avantajları şunlardır:

• Daha düşük maliyetli olabilir çünkü ısı yalıtımı çatı kirişleri arasında bulunur.
• Havalandırma boşluğu sayesinde çatı yapısındaki nem kontrol edilebilir.

Ancak, soğuk çatı tasarımının bazı dezavantajları da bulunabilir:

• Etkili ısı yalıtımı sağlamak için dikkatli bir uygulama gerektirir.
• Bu tasarım tipinde çatı altındaki alan kullanılamaz, çünkü ısı yalıtımı kirişlerin altında bulunur.

Her çatı tasarımı, belirli ihtiyaçları ve avantajları karşılamak üzere seçilir. Soğuk çatı, doğru koşullarda ve uygun şekilde uygulandığında, enerji verimliliğini artırabilir ve çatı yapısının dayanıklılığını destekleyebilir.

Sıcak Çatılar

Sıcak çatı, çatı yapısında yalıtımın taşıyıcı sistemin üstünde yer aldığı bir tasarım tipidir. Bu çatı tipinde, ısı yalıtımı, çatı kirişleri veya taşıyıcı sistem üzerine konumlandırılır ve çatı altındaki boşluk ısı yalıtım malzemesi ile doldurulur. Sıcak çatı tasarımı, modern bina tasarımlarında sıkça tercih edilen bir yöntemdir.

Sıcak çatı tasarımının temel özellikleri şunlardır:

Yalıtım Üstte:

• Sıcak çatılarda, ısı yalıtım malzemesi, çatının dış yüzeyine en yakın konumda, genellikle su yalıtım tabakasının altında bulunur. Bu, çatı altındaki boşluğun ısı yalıtım malzemesiyle doldurulmasını sağlar.

Havalandırma Boşluğu Yok:

• Sıcak çatılar genellikle havalandırma boşluğu içermez. Bu, çatı altındaki boşluğun ısınmasına ve soğumasına izin vermez.

Damlalık ve Saçak:

• Su yalıtımı genellikle çatının dış yüzeyine uygulanır ve yağmur suyunun akışını sağlamak için damlalıklar ve saçaklar kullanılır.

Sıcak çatı tasarımının avantajları şunlar olabilir:

• Çatı altındaki boşluk ısınır, bu da çatı yapısının donma ve buzlanmayı önlemesine yardımcı olur.
• Isı yalıtım malzemesi, su yalıtım tabakasının üzerinde olduğu için çatı altındaki boşluğun kullanılabilir olması mümkündür.
• Bu tasarım tipi, ısı kaybını en aza indirerek enerji verimliliğini artırabilir.

Ancak, sıcak çatı tasarımının bazı dezavantajları da bulunabilir:

• Bu tasarım genellikle soğuk çatı tasarımına göre daha maliyetli olabilir.
• Yalıtım malzemesinin doğrudan çatı yüzeyine yerleştirilmesi, su yalıtımının zarar görmemesi için dikkatli uygulama gerektirir.

Her çatı tasarımı, bina ihtiyaçlarına ve çevresel koşullara bağlı olarak seçilir. Sıcak çatı tasarımı, özellikle soğuk iklimlerde ve yüksek enerji verimliliği hedeflenen modern binalarda tercih edilebilir.

Malzemelerine Göre Çatılar

Ahşap Çatı

Ahşap çatı, bir binanın üst kısmını örten ve taşıyıcı sistemi oluşturan ahşap malzemeden yapılmış bir çatıdır. Ahşap çatılar, uzun yıllardır kullanılan geleneksel bir çatı malzemesidir ve estetik görünüm, doğallık ve çeşitli avantajları nedeniyle tercih edilmektedir.

Ahşap çatıların temel özellikleri şunlardır:

• Doğal Görünüm: Ahşap malzeme, doğal bir ve sıcak bir görünüm sunar. Bu, bir binanın dış tasarımında doğallık ve estetik açıdan tercih edilmesine neden olur.
• Hafiflik ve Esneklik: Ahşap, diğer bazı yapı malzemelerine göre daha hafif bir malzemedir. Bu, yapıya daha az yük bindirir. Aynı zamanda ahşap malzeme, esnek bir yapıya sahiptir, bu da depremlere karşı dayanıklılığı artırabilir.
• Isı ve Ses Yalıtımı: Ahşap, doğal olarak iyi bir ısı yalıtım malzemesidir. Bu, iç mekanlarda daha iyi bir sıcaklık kontrolü sağlar. Ayrıca ses yalıtımı özelliklerine de sahiptir.
• Dayanıklılık ve Uzun Ömür: Doğru şekilde işlenmiş ve düzenli bakım yapılmış ahşap çatılar, uzun bir ömre sahip olabilir. Ahşap, çeşitli hava koşullarına ve dış etkenlere karşı direnç gösterebilir.
• Çeşitli Ahşap Türleri: Ahşap çatılar için birçok farklı ahşap türü kullanılabilir. Çam, sedir, meşe, kızılağaç gibi ahşap türleri, farklı estetik özelliklere ve dayanıklılık seviyelerine sahiptir.
• Bakım Gereksinimi: Ahşap çatılar, düzenli bakım gerektirir. Boyama, vernikleme veya ahşap koruyucu uygulamalar gibi işlemler, çatının dayanıklılığını artırmak ve çürüme, böcek zararı gibi sorunları önlemek için yapılmalıdır.

Ahşap çatılar, özellikle geleneksel ve doğal tasarıma sahip binalarda, dağ evlerinde veya kır evlerinde tercih edilen bir çatı tipidir. Estetik zenginlik, doğallık ve çevre dostu özellikleri ile ahşap çatılar, birçok kişi tarafından tercih edilmektedir.

Metal Çatı

Metal çatılar, bir binanın üst kısmını örten ve genellikle çelik, alüminyum veya bakır gibi metal malzemelerden yapılan çatılardır. Metal çatılar, estetik görünümleri, dayanıklılıkları ve çeşitli avantajları nedeniyle birçok ticari ve konut yapısında tercih edilmektedir. İşte metal çatılar hakkında temel bilgiler:

• Dayanıklılık ve Uzun Ömür: Metal çatılar, uzun bir ömre sahip olabilirler. Metal, çürüme, çatlamaya ve böcek zararına karşı dirençlidir. Bu özellikleri sayesinde uzun yıllar boyunca dayanıklılık sağlar.
• Hafif ve Güçlü: Metal malzemeler, diğer bazı çatı malzemelerine göre daha hafif olabilir, ancak aynı zamanda yüksek mukavemet ve dayanıklılığa sahiptir. Bu, yapıya ek yük getirmez ve dayanıklılığı artırır.
• Yangın Dayanımı: Metal çatılar, yangına karşı dayanıklıdır. Metal malzemeler genellikle yanmaz veya yanma direncine sahip kaplamalarla kaplanabilir, bu da yangın güvenliği sağlar.
• Hızlı Montaj: Metal çatılar, genellikle hızlı bir montaj sürecine sahiptir. Fabrikada önceden hazırlanan metal paneller, montaj sırasında kolayca birleştirilebilir, bu da kurulum süresini kısaltır.
• Hava Koşullarına Direnç: Metal çatılar, yağmur, kar, rüzgar ve diğer hava koşullarına dayanıklıdır. Metal malzemeler, paslanmaya ve çatlamaya karşı direnç gösterir, böylece uzun vadeli performans sağlar.
• Çeşitli Renk ve Tasarım Seçenekleri: Metal çatılar, farklı renklerde ve tasarımlarda gelir. Bu, bina sahiplerine estetik tercihlerine uygun seçenekler sunar.
• Enerji Verimliliği: Metal çatılar, yansıtıcı kaplamalar sayesinde güneş ışığını yansıtarak binanın içini serin tutabilir. Bu özellik, enerji maliyetlerini azaltabilir.
• Çevre Dostu: Metal çatı malzemeleri genellikle geri dönüştürülebilir. Bu, malzemenin ömrü sona erdiğinde geri dönüştürülebileceği ve çevreye daha az atık bırakacağı anlamına gelir.

Metal çatılar, ticari binalar, endüstriyel tesisler, konut yapıları ve tarım binaları gibi çeşitli uygulamalarda kullanılır. Modern tasarımı, dayanıklılığı ve düşük bakım maliyetleri nedeniyle birçok kişi tarafından tercih edilmektedir.

Metal çatılar, farklı tasarım ve uygulama türlerine göre çeşitlilik gösterir. İşte metal çatı örnekleri ve bazı türleri:

Metal Trapez Levha Çatılar, Metal Şıngıl Çatılar, Klasik Çatı Kaplamaları, Metal Çatı Kaplamalı Paneller, Metal Shingle Çatılar, Çatı Levhaları ile Kaplı Metal Çatılar, Galvanizli Çatılar, Alüminyum Çatı Kaplamaları

Bu örnekler, metal çatıların çeşitli tasarım ve uygulama seçeneklerini temsil etmektedir. Metal çatılar, dayanıklılıkları, enerji verimliliği ve estetik çeşitlilikleri nedeniyle birçok yapıda tercih edilmektedir.

Kagir Çatılar

Yapım Malzemeleri:

• Kagir çatılar, tuğla, taş ve betonarme gibi sağlam yapı elemanları kullanılarak oluşturulur. Bu malzemeler, çatının güçlü ve dayanıklı olmasını sağlar.

Yapım Tekniği:

• Kagir çatılar, bu malzemelerin birbirine yığılması veya bağlanması yoluyla oluşturulur. Bu, çatının kaba, sağlam ve dayanıklı bir yapıya sahip olmasını sağlar.

Estetik ve Geleneksel Tasarım:

• Kagir çatılar genellikle geleneksel mimari tarzlara uygun olarak tasarlanır. Bu çatılar, geleneksel taş veya tuğla görünümüyle estetik bir katkı sağlar.

Dayanıklılık ve Güvenlik:

• Kagir çatılar, kullanılan sağlam malzemeler nedeniyle genellikle uzun ömürlü ve dayanıklıdır. Ayrıca, çatının yapısı, olası çevresel etkilere karşı güvenlik sağlar.

İzole Edilmesi:

• Kagir çatılar, ısı yalıtımı ve su yalıtımı konularında modern standartlara uygun hale getirilebilir. Böylece, konforlu ve enerji verimli bir yaşam alanı oluşturulabilir.

Örnek olarak, eski konutlar, köşkler veya tarihi binalar genellikle kagir çatılarla inşa edilmiştir. Bu tür yapılar genellikle belli bir dönemin mimari tarzını yansıtarak kültürel ve tarihi değer taşır. Kagir çatılar, bu tür binaların mimari bütünlüğünü korumak ve geleneksel dokuyu sürdürmek amacıyla restore edildiğinde sıkça karşımıza çıkar.

Çatı Modelleri

Asimetrik Çatı:

Asimetrik çatılar, farklı eğimlere sahip olan yüzeylere sahiptir, bu da çatının görünümünü dengesiz ve çeşitli hale getirir. Bu tasarım, mimari açıdan ilginç ve modern bir izlenim bırakmak için tercih edilir.

Testere Çatı:

Testere çatı, dişli bir kenara sahip olmasıyla dikkat çeker. Bu dişli kenarlar, çatıya dinamik bir görünüm kazandırır. Modern ve çağdaş mimari projelerde sıklıkla kullanılır.

Mansard Çatı:

Mansard çatı, dört yüzeyli bir çatıdır ve genellikle iki farklı eğimle karakterizedir. Çatının alt bölümü dik eğime sahiptir, üst bölüm ise daha düşük eğime sahiptir. Mansard çatılar genellikle çatı katı alanı yaratmak veya mimari çeşitlilik sağlamak için kullanılır.

Kule Çatı:

Kule çatı, bir veya daha fazla kule benzeri yapıyı içeren bir çatı tasarımıdır. Bu tasarım, mimari projeye karakteristik bir özellik eklemek ve binalara görsel çekicilik katmak için kullanılır.

Soğan Çatı:

Soğan çatı, genellikle dairesel bir taban ve üst kısımda soğana benzeyen bir şekli olan estetik açıdan ilginç bir çatı tasarımıdır. Bu tasarım genellikle tarihi ve eski binalarda kullanılır.

Konik Çatı:

Konik çatı, üst kısmı aşağıya doğru daralan bir çatı tasarımıdır. Bu, modern mimari projelerde minimalizmi vurgulamak ve görsel çekiciliği artırmak amacıyla kullanılır.

Kubbe Çatı:

Kubbe çatı, genellikle yuvarlak veya çokgen bir şekle sahip olan ve genellikle bir kubbe veya kubbe benzeri bir yapının çatısını ifade eder. Bu tasarım genellikle dini yapılar ve tarihi binalarda görülür.

Tonoz Çatı:

Tonoz çatı, genellikle kavisli ve destekleyici bir yapıya sahip olan bir çatı tipidir. Bu tasarım, büyük iç mekanları örtmek veya mimari projelere zarif bir dokunuş katmak için kullanılır.

Mansard Çatı:

• Mansard çatılar, dört yüzeyli çift eğimli çatılardır. Alt kısım daha dik eğimli, üst kısım ise daha düşük eğimli olup çatı katı veya süsleme amaçlı kullanılabilir. Genellikle tarihi ve lüks binalarda görülür.

Gable Çatı (Çift Eğimli):

• Gable çatılar, iki eğimli geleneksel çatı tipleridir. Genellikle evlerde ve küçük yapıtlarda kullanılır. Kar ve yağmurun hızlıca akmasını sağlayan etkili bir tasarıma sahiptir.

Hip Çatı (Dört Eğimli):

• Hip çatılar, dört eğimli çatılardır ve her dört tarafın üst kısımları birleşerek piramit benzeri bir görünüm oluşturur. Bu çatı tipi, daha fazla dayanıklılık sağlamak ve rüzgar yüklerini dağıtmak için tercih edilir.

Gambrel Çatı:

• Gambrel çatılar, mansard çatılara benzer ancak geniş bir eğime sahip olan çatılardır. Bu tasarım genellikle ahşap çiftlik evleri veya endüstriyel binalarda kullanılır.

Düz Çatı (Teras Çatı):

• Düz çatılar genellikle modern mimari tarzlarda kullanılır. Bu tasarım, kullanılabilir açık alanlar oluşturmak veya enerji verimliliği sağlamak amacıyla tercih edilebilir.

Kama Çatı (Shed Çatı):

• Kama çatılar, bir tarafı diğerinden daha yüksek olan eğik bir çatı tasarımını ifade eder. Modern evlerde, garajlarda ve ticari binalarda sıklıkla görülür.

Sundurma Çatı (Tek Yöne Eğimli):

• Sundurma çatılar, bir kenara doğru eğimli çatılardır ve genellikle girişleri örtmek veya güneşlik alanlar oluşturmak için kullanılır.

Saltbox Çatı (Zıt Eğimli):

• Saltbox çatılar, asimetrik bir çatı tasarımına sahiptir. Bir tarafı diğerinden daha uzun olup geleneksel Amerikan evlerinde ve tarihi binalarda kullanılır.

Kule Çatı:

• Kule çatılar, bir veya daha fazla kuleyi içeren çatı tasarımlarıdır. Bu tasarım genellikle mimariye karakteristik bir özellik eklemek ve binalara görsel çekicilik katmak için kullanılır.

Yeşil Çatı (Çatı Bahçesi):

• Yeşil çatılar, bitki örtüsü ile kaplı çatılardır. Enerji verimliliğini artırır, yağmur suyunu emer ve çevresel faydalar sağlar.

Çift Kayaklı Çatı (Double-Pitched Roof):

• Çift kayaklı çatılar, iki eğimli geleneksel çatılardır. Genellikle evlerde ve ticari binalarda kullanılır.

Butterfly Çatı (Menteşeli Çatı):

• Butterfly çatılar, ortadan çökük ve iki tarafı yükselen bir çatı tasarımına sahiptir. Modern mimari projelerde estetik bir dokunuş sağlar.

Çatı Terası (Rooftop Terrace):

• Çatı terasları, düz çatılarda kullanılan açık hava terası tasarımlarıdır. Şehir manzarası veya açık hava etkinlikleri için idealdir.

Kubbe Çatı:

• Kubbe çatılar, genellikle yuvarlak veya çokgen bir şekle sahip ve genellikle bir kubbe veya kubbe benzeri yapının çatısını ifade eder. Genellikle tarihi ve dini yapılar için kullanılır.

Sivri Çatı (Gothic Roof):

• Sivri çatılar, üçgen veya piramit şeklinde, gotik mimaride sıklıkla görülen çatı modelleridir.

Inverted Çatı (Ters Çatı):

• Ters çatılar, geleneksel çatı modeline ters eğime sahip olan modern tasarımlardır. Estetik ve enerji verimliliği için tercih edilir.

Shou Sugi Ban Çatı (Yanmış Ahşap Çatı):

• Shou Sugi Ban çatılar, ahşap malzemenin özel bir işlemden geçirilerek yanmış görünüm kazandırıldığı çatı tasarımlarıdır. Japon geleneğinden esinlenmiştir.

Dalgalı Çatı (Curved Roof):

• Dalgalı çatılar, modern mimari projelerde kullanılan eğri veya dalgalı çizgilerle karakterize edilen çatı tasarımlarıdır.

Eğimlerine Göre Çatı Modelleri

• Düz (Teras) Çatılar:
  • Açıklama: Düz çatılar, yatay bir yüzeye sahip olan çatılardır. Bu tasarım genellikle modern ve minimalist mimari projelerde kullanılır. Düz çatılar, açık hava terasları oluşturmak, güneş enerjisi panelleri monte etmek veya su toplamak için kullanılabilir.
• Tek Yöne Eğimli (Sundurma) Çatılar:
  • Açıklama: Sundurma çatılar, tek bir yöne eğimli olan çatılardır. Genellikle girişlerin veya açık hava oturma alanlarının üstünü örtmek için kullanılır. Sundurma çatılar, modern mimari tasarımlarda şıklık ve fonksiyonellik sağlar.
• İki Yöne Eğimli (Beşik) Çatılar:
  • Açıklama: Beşik çatılar, iki yöne eğimli olan geleneksel çatılardır. Bu tasarım, yağmur ve karın daha hızlı akmasını sağlar. Beşik çatılar genellikle evlerde, kiliselerde ve ticari binalarda yaygın olarak kullanılır.
• Çok Yöne Eğimli (Kırma) Çatılar:
  • Açıklama: Kırma çatılar, üç veya daha fazla yöne eğimli olan çatılardır. Bu tasarım, karmaşık ve estetik olarak çekici çatı hatları sağlar. Kırma çatılar genellikle büyük konutlar, malikaneler veya özel yapılar için tercih edilir.

Her bir çatı modeli, mimari ihtiyaçlara, bina fonksiyonuna ve tasarım tercihlerine bağlı olarak seçilir. Çatı tasarımı, aynı zamanda bina iklimi ve çevresel koşulları da dikkate almalıdır.

Çatıyı Oluşturan Elemanlar

• Mertek:
  • Açıklama: Mertekler, çatı iskeletinin temel taşlarıdır. Çatının eğimi boyunca yerleştirilen ve genellikle dikdörtgen şeklindeki ahşap veya metal elemanlardır. Mertekler, çatı yükünü taşıyan önemli strüktürel elemanlardır.
• Aşık:
  • Açıklama: Aşıklar, çatı kaplamasını destekleyen ve genellikle merteklere bağlı olan ahşap veya metal elemanlardır. Çatının şekline ve tasarımına göre farklı tiplerde aşıklar kullanılır.
• Dikme:
  • Açıklama: Dikmeler, mertekleri destekleyen ve genellikle çatının ortasında bulunan dikey elemanlardır. Dikmeler, çatının yükünü düzgün bir şekilde dağıtmaya yardımcı olur.
• Yastık (Taban):
  • Açıklama: Yastık, çatının altındaki destek yüzeyidir. Genellikle bina duvarlarına oturan ve çatıyı taşıyan temel elemanlardan biridir.
• Takoz:
  • Açıklama: Takozlar, aşıkların ve merteklerin bağlantısını sağlamak için kullanılan elemanlardır. Bu, çatının sağlam ve dayanıklı bir yapıya sahip olmasını sağlar.
• Kuşaklama:
  • Açıklama: Kuşaklama, çatının alt kısmında merteklere bağlanan yatay elemanlardır. Mertekleri birbirine bağlamak ve çatı iskeletini güçlendirmek için kullanılır.
• Göğüsleme:
  • Açıklama: Göğüsleme, merteklerin yan yana yerleştirildiği noktalarda çatı iskeletini güçlendirmek için kullanılan elemandır. Çatının eğimli bölümlerinde destek sağlar.
• Bırakma Kirişi:
  • Açıklama: Bırakma kirişleri, çatının alt kısmında yer alan yatay elemanlardır. Bu kirişler, duvarlara bağlanarak çatı iskeletini tamamlar ve merteklere destek sağlar.
• Saçak:
  • Açıklama: Saçaklar, çatının kenarlarından sarkan ve yağmur sularının binadan uzaklaştırılmasına yardımcı olan çıkıntılı elemanlardır. Aynı zamanda çatının dış cephesini korur.
• Damlalık Duvar:
  • Açıklama: Damlalık duvar, çatının altındaki duvarı korumak ve yağmur sularının bina çevresine zarar vermesini önlemek için kullanılan bir elemandır. Su sızıntısını engeller.
• Mahya:
  • Açıklama: Mahya, iki eğimli çatının tepe noktasında bulunan ve yağmur sularını bina dışına yönlendiren çatı kaplamasıdır.
• Kalkan Duvar:
  • Açıklama: Kalkan duvar, genellikle eğimli çatılarda çatı kaplamasının altında bulunan düşey bir duvardır. Bu duvar, rüzgarın alt kısmında birikmesini önler ve çatıyı korur.

Bu elemanlar, çatı iskeletini oluşturan ve çatının dayanıklılığını sağlayan temel yapı taşlarıdır. Çatı tasarımında bu elemanların doğru ve güçlü bir şekilde yerleştirilmesi, çatının uzun ömürlü olmasını sağlar.

Çatı Yapımı ve Tadilat Fiyatları

Anahtar teslim ve proje bazlı çözümler sunmaktayız. Çatı yapımı ve tadilat fiyatları için bize ulaşın ve ücretsiz keşif hizmetimizden yararlanarak bilgi alabilirsiniz.

Ayrıca çeşitli çatı modellerini inceleyebilirsiniz.